Fietsersbond Amsterdam

Laat uw stem horen

9 juni 2020

De gemeente wil de Marnixstraat tussen Bloemgracht en Brouwersgracht opnieuw inrichten. Het moet er beter worden voor het openbaar vervoer en fietsers. Er worden twee varianten voorgesteld: een fietsstraat-variant en een fietspad-variant. De gemeente heeft een voorkeur voor de fietsstraat. Maar welke van die twee varianten het wordt, ligt nog niet vast. Iedereen die dat wil mag een voorkeur aangeven. De variant met de meeste stemmen wordt uitgewerkt en voorgelegd aan de gemeenteraad.

Onze voorkeur

Fietsersbond Amsterdam heeft een sterke voorkeur voor de variant met fietspaden. Die biedt fietsers en ook voetgangers meer ruimte. Het fietspad wordt breder dan het nu is, en de stoepen ook. In de variant met fietsstraten (de voorkeur van de gemeente) krijgt het OV een helemaal vrije baan, maar fietsers en voetgangers moeten het met minder ruimte doen. Ook wordt de fietsstraat extreem smal (slechts 3.70 meter), zodat een vrachtauto of bestelbus er een fietser niet kunnen inhalen, maar die fietser wel opjagen. Ook zullen ze zo achteropkomende fietsers tegenhouden en daarmee de doorstroming van fietsers onmogelijk maken.
Verdere nadelen van de fietsstraat-variant zijn: de toch al smalle stoepen worden nog smaller, de oversteek wordt lang en onoverzichtelijk, terwijl fietsers die hun fiets willen parkeren vaker over zullen moeten steken. En er zal op de fietsstraat ook nog eens frequent geladen en gelost worden, met opstoppingen tot gevolg.
Het argument van de gemeente dat er bij een fietsstraat een 30 km/u regime in de straat komt, is van beperkte waarde: scooters en dergelijke zullen zich niet aan die snelheidsbeperking houden, en het OV mag 50 blijven rijden.

Probleem

Wij vinden het een goed idee dat fietsers en bewoners mogen meepraten over de nieuwe inrichting, maar de manier waarop de gemeente de keuzes aan ons voorlegt is misleidend. In de vraagstelling worden valse tegenstellingen aan ons voorgelegd die ons proberen wijs te maken dat de fietsstraat-variant de beste is.
Eén voorbeeld om duidelijk te maken dat dat gebeurt.
Gevraagd wordt wat je belangrijker vindt, A (fietsstraat) of B (fietspad).

• A = dat fietsers zoveel mogelijk ruimte krijgen om in te halen.
• B = dat fietsers hun baan niet hoeven te delen met andere weggebruikers.
  

Merk op dat A een positieve bewering is, terwijl B negatief gesteld is (‘niet'). Psychologen weten dat mensen bij zo’n vraagstelling intuïtief geneigd zijn te kiezen voor de positieve optie. Deze vraagstelling stuurt de kiezer dus al voordat hij heeft nagedacht een bepaalde kant op (namelijk die van de fietsstraat-variant).
Dat is flauw, maar erger is dat de keuze ook nog eens op een andere manier wordt gestuurd. De indruk wordt gewekt dat je op een fietspad (= B) nauwelijks ruimte hebt om in te halen, terwijl je op een fietsstraat (= A) de rijbaan niet deelt met andere verkeersdeelnemers. In beide gevallen is dat feitelijk onjuist. Toch wordt je ook door deze opgedrongen (schijn)tegenstelling de kant van de fietsstraat opgeduwd.
Ook bij andere keuzes wordt het idee van een fietsstraat door de vraagstelling voorgesteld als de aantrekkelijke optie (zie rechterkolom). En zo word je onbewust verleid tot verkeerde gevolgtrekkingen en denken in valse tegenstellingen.

Onze voorkeur

Fietsersbond Amsterdam heeft een sterke voorkeur voor de variant met fietspaden. Die biedt fietsers en ook voetgangers meer ruimte. Het fietspad wordt breder dan het nu is, en de stoepen ook.
In de variant met fietsstraten (de voorkeur van de gemeente) krijgt het OV een helemaal vrije baan, maar fietsers en voetgangers moeten het met minder ruimte doen. Ook wordt de fietsstraat extreem smal (slechts 3.70 meter). Een vrachtauto of bestelbus kan er een fietser niet inhalen, maar die fietser wel opjagen. En een achteropkomende fietser tegenhouden. Snelle fietsers zullen dus achter zo’n breed voertuig blijven steken als dat voertuig wordt opgehouden door een langzame fietser. Precies wat in een fietsstraat niet zou moeten kunnen (zie onze nota over fietsstraten). Ook is zo’n smalle fietsstraat gevaarlijk voor kwetsbare fietsers, zoals ouderen, kinderen en doven die de auto’s niet horen aankomen.

Stemadvies

Ons stemadvies is dus: breng een voorkeursstem uit voor de fietspad-variant.
Dat kan tot 1 augustus 2020, maar wees slim en doe het nu meteen. Je zult merken dat het niet mogelijk is zonder meer voor die variant te kiezen. Er moet gedwongen gekozen worden tussen verschillende aspecten, waarna de keuze automatisch gemaakt wordt. Wel is rechtsboven op de website te zien welke keuze er uit het invullen volgt (zie de rechterkolom).
Voor wie snel klaar wil zijn:
1: B
2: A
3: B
4: B
5: A
6: B
7: A
8: B

Nog beter

De enquête is maar één onderdeel van een volledig inspraaktraject. De volledige Nota van uitgangspunten staat hier
De Fietsersbond zal ook een formele inspraakreactie opstellen. Wij zullen onder meer de keuze voor de vrijliggende fietspaden onderbouwen en aandacht vragen voor knips (de autocirculatie) en fietsparkeren. Het huidige plan is volgens ons niet realistisch. Er worden slechts negen extra autoplekken opgeheven, en dat is volstrekt onvoldoende voor de fietsparkeerbehoefte van de westzijde. Ook is er dan te weinig ruimte voor voldoende ruime stoepen plus ook nog de laad- en losplekken, groen, afvalbakken en P-plekken voor scooters en motoren.